50-lecie Czarnych Panter, czyli “Cała władza w ręce ludzi”. Dyskusja i polska premiera filmu
13 maja
godz. 18
ul. Wilcza 30
Cafe Kryzys zaprasza na pierwsze spotkanie z cyklu „Ruchy wyzwoleńcze i rewolucyjne”: dyskusję wokół Czarnych Panter ze Zbigniewem M. Kowalewskim – z-cą redaktora naczelnego Le Monde Diplomatique, a także na najnowszy, fascynujący film dokumentalny pt. „Czarne Pantery: Awangarda Rewolucji” (2015, reż. S. Nelson). Spotkanie poprowadzi Maria Burza (Kolektyw Syrena).
Zdaniem wielu, w USA Czarne Pantery w latach 60. były najważniejszym masowym ruchem rewolucyjnym od czasu wielkich strajków robotniczych przed I wojną światową, koordynowanych przez anarchistyczny związek Robotników Przemysłowych Świata (IWW).
Utworzone 50 lat temu, w październiku 1966 roku, Czarne Pantery wyłoniły się z ruchu na rzecz wyzwolenia czarnych, zawiązanego już dekadę wcześniej wokół tak znanych postaci jak Malcolm X, Martin Luther King Jr., Ella Baker, czy Rosa Parks. Porwania, więzienie, morderstwa i inne przejawy bezkresnej przemocy stosowanej wobec ruchów pacyfistycznych przez rząd USA i białych fundamentalistów, wywołały potrzebę aktywnej samoobrony. Z taką strategią ruszyła do akcji niewielka grupa czarnoskórych działaczy w Oakland, skupiająca się na przeciwdziałaniu przemocy policyjnej. Co zaczęło się od dokumentacji i interwencji wobec brutalności policji, szybko przerodziło się w szeroki ruch na rzecz radykalnej zmiany stosunków społecznych.
Czarne Pantery, których wizerunkowa moc wiązała się z obrazami demonstracji w towarzystwie broni, organizowały tuziny programów społecznych, jak np. darmowe kliniki zdrowia, szkoły podstawowe i edukację polityczną, darmowe śniadania dla dzieci, paczki z jedzeniem itd. Systemowi opartemu na wyzysku, polityce imperialnej i brutalnym rasizmie, Czarne Pantery przeciwstawiały solidarność, internacjonalizm i aktywną walkę o godność. Grupa ta wypracowała dziesięć podstawowych postulatów pt. “Czego chcemy, w co wierzymy”, kolportowanych w każdym wydaniu własnej gazety: 1. Chcemy wolności. 2. Chcemy pełnego zatrudnienia dla naszych ludzi [czarnych ludzi]. 3. Chcemy końca okradania naszej czarnej społeczności przez białego człowieka 4. Chcemy godnego dachu nad głową, odpowiadającego potrzebom ludzkich istot. 5. Chcemy edukacji, która nakreśla prawdziwe oblicze tego dekadenckiego społeczeństwa USA. (…)
Przekonująca strategia działania rozpowszechniła się w zawrotnym tempie na terenie Stanów Zjednoczonych. W szczytowym okresie aktywności, Pantery sprzedawały tygodniowo 250 tysięcy egzemplarzy własnej gazety, a organizacja cieszyła się 90-procentowym poparcia wśród czarnoskórych mieszkańców dużych amerykańskich miast. Rosnącą popularność i rolę Czarnych Panter w USA na swój sposób doceniły władze, w tym ówczesny prezydent Nixon i szef FBI J. Edgar Hoover, który uznał Pantery za „największe zagrożenie dla bezpieczeństwa USA”.
Na pierwszym spotkaniu Cafe Kryzys z cyklu “Ruchy wyzwoleńcze i rewolucyjne”, przyjrzymy się powstaniu Czarnych Panter, ich działalności i programowi, a także kontrowersjom towarzyszącym tej organizacji. Porozmawiamy o ich odgórnej strukturze organizacyjnej, roli kobiet w grupie, a także o represjach ze strony FBI, która w ramach programu COINTELPRO skutecznie rozbiła ruch Czarnych Panter opierając się na morderstwach i więzieniu najaktywniejszych działaczy oraz zalewając ulice biedoty ciężkimi narkotykami (w 1970 roku liczba uzależnionych, z reguły czarnych w USA sięgała 300 tysięcy, by po 25 latach urosnąć do 3 milionów).
Porozmawiamy także o spuściźnie Panter dzisiaj w USA i o tym, w jaki sposób doświadczenie czarnoskórych ludzi w USA przekłada się na warunki bytu w kraju nad Wisłą, gdzie kolejni ministrowie spraw zagranicznych, ukradkiem lub otwarcie wskazują na “murzyńską mentalność Polaków”, w zamian proponując karykaturę imperializmu a la Polonaise.
Zwiastun filmowej premiery: